Monument voor ’vergeten optreden’ van The Beatles in Treslong in Hillegom

<< geschreven door Pieter van Hove>>

Het optreden had nauwelijks iets om het lijf. Amper een half uur duurde het playback-concert van The Beatles in het Hillegomse Treslong op 5 juni1964. Binnenkort precies 55 jaar geleden. Ter gelegenheid van deze gedenkwaardige gebeurtenis wordt 8 juni in het Van Nispenpark in het bollendorp een monument geplaatst. „Voor het vergeten optreden’, zegt mede-initiatiefnemer Frans van der Riet. „Iedereen heeft het maar over de concerten in Blokker en de rondvaarttocht in Amsterdam. Maar Hillegom was wel de eerste.”
Werkelijk gek moet hij van de spanning geworden zijn, Dick van Gelder. Was de Amsterdamse impresario erin geslaagd de wereldberoemde Beatles te contracteren voor optredens in Nederland. Laat nota bene de ene na de andere schouwburg of ontmoetingsplaats weten er niet veel voor te voelen. Van der Riet: „Omdat The Beatles werden beschouwd als ruige gasten. De theaterdirecties waren bang dat ze de boel zouden afbreken.”
Maar Van Gelder verzint een list. Via de zoon van Ben Essing, burgemeester van Blokker, slaagt hij erin twee concerten in de veilinghal te regelen. Hetzelfde doet hij in Hillegom, waar hij burgemeester Van Nispen recht op de man af vraagt of in Treslong wellicht tv-opnames gemaakt kunnen worden.
Treslong
Het inmiddels afgebroken gebouw is die dagen een belangrijk centrum van entertainment. Jarenlang treden er om de zes weken circusartiesten op en vanaf 1959 gaat de KRO er ook muziekprogramma’s opnemen. Het door Teddy en Henk Scholten gepresenteerde Zaterdagavond-akkoorden, bijvoorbeeld.
Na overleg tussen Van Nispen en het hoofd van de Rijkspolitie geeft de burgemeester groen licht. Dus is het deze vijfde juni 1964 de hoofdprijs voor Treslong: een bezoek van de wereldberoemde Fab Four uit Liverpool voor het astronomische bedrag van 4.500 gulden. De band is dan op wereldtournee en vliegt vanuit Denemarken naar het oude Schiphol waar ze om 13 uur arriveren.
Voor Nederlandse begrippen spelen zich ongekende taferelen af: bij het vliegveld hebben zich meer dan drieduizend fans verzameld. Dan volgt de tocht naar het hotel in Amsterdam en daarna gaat het gezelschap met twee limousines naar Hillegom.
Voor de hoofdingang van Treslong staan die middag vanaf vier uur honderden fans te wachten. Pas om half zes arriveren de vier muzikanten. Ze nemen tot overmaat van ramp nog de achteringang ook. Fotograaf Poppe de Boer is 23 jaar wanneer hij wordt gevraagd af te reizen naar Hillegom om alles vast te leggen. Hij fotografeert binnen en buiten Treslong, bij de aankomst en het vertrek van de band, bij de camerarepetities en bij de feitelijke opnamen.
Ook hij steekt binnendoor naar het achterplein aan de Vosselaan waar de Hillegomse jeugd opgedrongen is naar de achteringang. „Op dat moment konden we vrij rondlopen in Treslong, de camerarepetities schieten en vrij dichtbij komen, je kon ook wat contact maken met die gasten, ook al liep er wel wat security rond”, vertelt de fotograaf jaren later in Haarlems Dagblad.
Playback
Het concert zelf heeft niet veel om het lijf. Zes nummers playbacken de muzikanten: ’Twist and shout’, ’All my loving’, ’Roll over Beethoven’, ’Long tall Sally’, ’She loves you’ en ’Can’t buy me love’. Het publiek kan er niet zo mee zitten. Vanaf ’Long tall Sally’ komen er steeds meer mensen de studiovloer op om met de band mee te dansen.
De Nederlandse kranten spreken er later schande van dat de groep niet live heeft gezongen. Overigens: Ringo Starr moet verstek laten gaan. Die is tijdens een fotosessie twee dagen eerder in elkaar gezakt en is met spoed opgenomen in het ziekenhuis waar zijn amandelen zijn geknipt. Jimmy Nicol heeft de eervolle taak hem te vervangen.
Het gaat in Hillegom om opnames voor een tv-programma van de VARA. In het publiek zitten dan ook vooral kinderen van de omroep die vragen moeten stellen. Marga van Praag wil van John, Paul, George en de ’nep-Ringo’ weten wie de sokken stopt en een andere vragenstelster is benieuwd wat de artiesten vinden van de Nederlandse meisjes.
Beatles-mania
Het Hillegoms optreden is een onderdeel van twee dagen Beatles-mania in Nederland. Na Hillegom volgt het Amsterdamse ’Red Light District’ waar met name Lennon en de invaller-Beatle Nicol fors de bloemetjes buiten zouden hebben gezet.
Van der Riet: „Ze hebben het in elk geval zó laat gemaakt dat ze zich de volgende ochtend versliepen. De optredens in Blokker begonnen een uur later dan gepland.” Na de grachtentour per rondvaartboot gaan ze naar Schiphol, voor hun vlucht naar Hongkong.
Drie dagen na het optreden in Hillegom, op 8 juni 1964, zitten miljoenen Nederlanders aan de beeldbuis gekluisterd en zien VARA’s tv-show, met Berend Boudewijn en Herman Stok, als vragenstellers en tolken van een 250-koppig studiopubliek. De opnamen worden gecombineerd met beelden van de roemruchte grachtentocht door Amsterdam.
Van der Riet woont dan als elfjarig jochie in Haarlem-Noord. Van jongsafaan is hij Beatles-fan, net als de rest van het gezin. Zijn voorliefde voor de Engelse band leidt er in 2014 toe dat hij actief wordt binnen Beatles Bollenstreek, een comité van gelijkgestemden dat allerlei evenementen bedenkt. Het is dat jaar precies een halve eeuw geleden dat de Liverpoolse band het bollendorp bezoekt. In het Den Hartogh Ford Museum in Hillegom wordt in samenwerking met het Alkmaarse Beatlesmuseum een tentoonstelling gehouden. Tijdens het Bloemencorso is er een Beatles-praalwagen en er verschijnt een speciaal biertje, het Beatles Bollenstreekbier.
In die tijd ontstaat bij Van der Riet en de mede-Beatlesadepten de gedachte voor een herdenkingsmonument ’ergens in Hillegom’. Dat wordt 8 juni aanstaande in het Van Nispenpark onthuld. Het kunstwerk bestaat uit een foto van het optreden in Treslong, tulpen en een afbeelding van een theelepeltje van het zalencentrum waar 55 jaar eerder Nederlandse muziekgeschiedenis wordt geschreven.